Kawruh saged ateges informasi limrah, nanging ugi nyakup abstraksi lan sintesis angger-angger lan informasi.
Salajengipun, kula ngarani kawruh ingkang komprehensif lan konsisten sanget ingkang kanthi abstrak nggabungaken maneka informasi saking maneka sudut pandang, kalebet angger-angger, minangka "kawruh ingkang ngristal."
Wonten ing ngriki, kula badhe ngginakaken panjelasan fisik babagan mabur minangka tuladha kagem nggambaraken menapa ingkang dipunwastani kawruh ingkang ngristal. Lajeng, kula badhe njlentrehaken pamanggih kula babagan kristalisasi lan aplikasi kawruh.
Mabur
Gadhah swiwi ndamel daya tahan dhumateng mandhapipun gravitasi.
Salajengipun, sapérangan saking daya mandhap amargi gravitasi dipunowahi dados daya dorong kanggé obah maju lumantar swiwi.
Daya dorong maju punika lajeng ndamel ilèn udara relatif. Gaya angkat dipunasilaken saking béda kacepetan udara ing nginggil lan ing ngandhap swiwi.
Menawi gaya angkat punika kinten-kinten sami kaliyan gravitasi, nglayang saged kalaksanakaken.
Nglayang boten mbutuhaken ènergi. Nanging, nglayang piyambakan mesthi ngantos dumugi mandhap. Pramila, mabur ugi mbutuhaken ngginakaken ènergi kanggé mabur.
Menawi wonten swiwi ingkang saged nglayang, ènergi njawi saged dipun ginakaken kanggé mabur.
Salah satunggaling cara inggih punika ngginakaken ilèn udara minggah. Kanthi nampi ènergi ilèn udara minggah ngginakaken swiwi, daya minggah langsung saged dipun pikantuk.
Sumber ènergi njawi sanèsipun inggih punika angin ngajeng. Ènergi angin ngajeng saged dipunowahi dados gaya angkat déning swiwi, sami kaliyan daya dorong.
Mabur ugi saged kalaksanakaken lumantar ènergi ingkang dipunasilaken piyambak.
Helikopter ngowahi ènergi dados gaya angkat lumantar baling-balingipun ingkang muter.
Montor mabur ngowahi ènergi dados daya dorong lumantar puteran baling-baling, kanthi ora langsung ngasilaken gaya angkat.
Manuk ngowahi ènergi dados daya minggah lan daya dorong lumantar ngepak-ngepakaken swiwi.
Pigunanipun Swiwi
Menawi dipuntata makaten, dados cetha bilih swiwi punika gegandhengan raket kaliyan babagan mabur.
Amargi swiwi puter lan baling-baling ugi kalebet swiwi ingkang muter, helikopter, ingkang katingalipun boten gadhah swiwi, sejatosipun ugi ngginakaken swiwi. Montor mabur, malah ngginakaken kalih jinis swiwi, kalebet baling-baling.
Swiwi gadhah piguna kados ing ngandhap punika:
- Tahanan Udara: Ngirangi gravitasi lan ngowahi ilèn udara minggah dados gaya minggah.
- Pangowahan Arah Gaya: Ngowahi gravitasi dados gaya dorong.
- Pangasil Beda Ilèn Udara: Ndamel béda kacepetan udara kanggé ngasilaken gaya angkat.
Pramila, kinerja ingkang gegandhengan kaliyan mabur punika dipuntemtokaken déning wiyaripun swiwi kanggé ngasilaken tahanan udara, sudutipun relatif dhumateng gravitasi, lan strukturipun kanggé ndamel béda ilèn udara.
Nata kados makaten nedahaken bilih swiwi ngemot sedaya aspek mabur wonten ing setunggal wujud. Kajawi punika, swiwi gadhah tanggel jawab dhumateng sedaya aspek: nglayang tanpa ènergi, ngginakaken ènergi njawi, lan ngginakaken ènergi internal.
Akibatipun, swiwi punika wujud saking fenomena mabur piyambak.
Ing sisih sanès, kanthi mangertosi manéka unsur mabur ingkang kasatunggalaken ing swiwi punika, ugi saged ngrancang sistem ingkang fungsionalipun dipunpisah lan dipungabung miturut aspek lan kahanan.
Adhedhasar pamahaman ingkang dipunpendhet saking swiwi manuk, dados saged mbayangaken sistem mabur ingkang langkung gampil dipundamel lan dipunrancang saking sudut pandang tèknik.
Montor mabur saged nggayuh sistem mabur ingkang bènten saking manuk kanthi misah fungsionalipun dados swiwi utami, swiwi buntut, lan baling-baling amargi sampun nindakaken penataan kasebat lajeng misahaken fungsi-fungsi ingkang perlu dados pérangan-pérangan ingkang bènten.
Kristalisasi Kawruh
Kula sampun njlentrehaken babagan mabur lan swiwi, nanging menapa ingkang kula seraraken wonten ing ngriki boten ngandhut pamanggih utawi panemuan énggal ingkang wigati babagan prinsip ilmiah utawi produk industri. Sedaya punika kawruh ingkang sampun misuwur.
Nanging, saking sudut pandang nggabungaken lan nggandhèngaken manéka kawruh punika, utawi ningali saking segi kamiripan lan analogi, saged dipunpirsani wontenipun inovasi. Mbok menawi kalebet panjelasan utawi sudut pandang énggal, utawi gadhah kalih-kalihipun ing babagan negesaken poin-poin tartamtu.
Ing tembung sanès, wonten potensi kebaruan ing metode nata kawruh ingkang sampun wonten.
Nanging, kanthi nggladhi kanthi tuntas sesambetan lan kamiripan saking manéka kawruh punika lan medharaken sesambetan ingkang raket antawisipun fenomena mabur lan struktur swiwi, pérangan pungkasan ngandhut menapa ingkang kados titik fokus kawruh, nglangkungi kempalan kawruh ingkang sampun dipunmangertosi utawi asosiasi ingkang sampun katata.
Saking sudut pandang ngalusaken kombinasi kawruh kados punika, manggihaken titik fokus punika, lan njlentrehaken, kula pitados bilih tèks punika gadhah kebaruan.
Kula badhe nyebat pangalusan kombinasi kawruh lan panemuan titik fokus punika "kristalisasi kawruh."
Menawi kebaruan dipunmangertosi wonten ing tèks punika, tegesipun sampun kasil nindakaken kristalisasi kawruh énggal.
Kotak Permata Kawruh
Asring dipunrembag bilih organisasi kedah ngalih saking gumantung dhateng kawruh pribadi (know-how) kanggé nyambut damel dados saged nyambut damel kanthi mandiri saking tiyang tartamtu.
Wonten ing bab punika, dipunsebataken bilih wigati sanget kanggé damel basis kawruh kanthi njlentrehaken lan ngempalaken kawruh (know-how) ingkang dipungadhahi déning anggota ingkang pengalaman.
"Kawruh" ing mriki ngrujuk dhateng kawruh ingkang sampun kadokumentasèkaken. "Basis" gadhah teges ingkang sami kaliyan "basis data" (database). Basis data nata data wonten ing wujud ingkang gampil dipunginakaken. Basis kawruh ugi nata kawruh ingkang sampun kadokumentasèkaken.
Ing mriki, wigati sanget nimbangaken pambentukan basis kawruh wonten ing kalih tataran. Ingkang sapisan inggih punika ngekstrak lan ngempalaken kawruh ingkang kathah.
Wonten ing tataran punika, boten dados masalah menawi taksih boten teratur; tujuwanipun namung ngempalaken cacahipun. Lajeng, kawruh ingkang sampun kakempalaken dipuntata.
Mbagi dados kalih tataran punika badhé ngurai kesulitan mbangun basis kawruh dados kalih masalah, saéngga langkung gampil dipunrembag.
Kula nyebat kempalan kawruh ingkang kakempalaken wonten ing tataran sapisan punika "tlaga kawruh" (knowledge lake). Panamaan punika adhedhasar kamiripanipun kaliyan istilah "tlaga data" (data lake) saking teknologi ingkang gegandhengan kaliyan gudang data (data warehouse).
Nah, punika wau pambuka ingkang panjang, nanging mangga kita wangsul malih dhateng rembagan babagan kebaruan ing penataan montor mabur lan swiwi.
Bilih boten wonten kebaruan saking sudut pandang prinsip ilmiah ingkang sampun wonten utawi kawruh produk industri, punika ateges bilih menawi panjenengan ngurai kawruh ingkang wonten ing tèks kula, sedaya sampun wonten ing salebeting tlaga kawruh.
Lan bilih wonten kebaruan sakedhik ing asosiasi utawi kamiripan, punika ateges bilih sesambetan lan struktur antawisipun bagean-bagean kawruh ingkang muncul ing tèks kula gadhah bagean-bagean ingkang cocog kaliyan pranala utawi jaringan ingkang sampun wonten ing basis kawruh, lan bagean-bagean ingkang saged damel pranala utawi jaringan énggal.
Salajengipun, kamungkinan bilih tèks kula gadhah kebaruan ing babagan kristalisasi kawruh nedahaken wontenipun hirarki ingkang kapisah saking tlaga kawruh lan basis kawruh, ingkang kula sebat "kotak permata kawruh" (knowledge gem box). Menawi kawruh ingkang ngristal saking tèks kula dereng kalebet ing kotak permata kawruh, pramila saged dipunsebat gadhah kebaruan.
Kothak Piranti Kawruh
Kristal kawruh, inggih punika kawruh-kawruh ingkang sampun ngristal ingkang dipuntambahaken dhateng kothak permata kawruh, boten namung menarik utawi nengsemaken kanthi intelektual.
Kados déné sumber daya mineral ingkang saged dipunaplikasikaken kanggé maneka piguna, kristal kawruh, menawi sipat lan aplikasiipun sampun kapanggihaken, gadhah nilai praktis.
Wonten ing tuladha mabur lan swiwi, kula nyebataken bilih pamahaman punika saged dipunaplikasikaken dhateng rancangan sistem mabur.
Kanthi nglebetaken pamahaman bab kristal kawruh lan ngolah punika dados bab ingkang gadhah aplikasi praktis, kristal-kristal wau badhé owah saking barang ingkang dipunajèni wonten ing kothak permata dados piranti ingkang saged dipunginakaken déning insinyur.
Punika nedahaken wontenipun lapisan ingkang dipunsebat kothak piranti kawruh. Lan sanès namung insinyur mèkanik ingkang ngrancang produk industri ingkang nguwaosi kothak piranti kawruh. Punika amargi sanès kothak piranti insinyur mèkanik, nanging kothak piranti insinyur kawruh.
Panutup
Kita sampun nggadhahi kathah sanget kawruh. Sawetawis wonten ingkang boten katata kados tlaga kawruh, sawetawis malih wonten ingkang katata kados dhasar kawruh.
Saking ngriku, kawruh sampun ngristal malah sampun dados piranti. Nanging, kinten-kinten taksih kathah kasus ingkang kawruhipun taksih dereng kaungkap, kados kawruh (know-how) ingkang namung wonten ing pikiranipun tiyang, utawi ingkang dereng saged dipunkristalisasi utawi dipundadosaken piranti.
Tuladha mabur lan swiwi nggambaraken bab punika kanthi cetha.
Sanajan kanthi kawruh ingkang sampun misuwur ing tlaga kawruh utawi dhasar kawruh, taksih kathah kasempatan kanggé ngalusaken lan ngkristalisasi, kanthi mekaten saged ngasilaken piranti kawruh ingkang migunani.
Nemu kristal kawruh makaten boten mbutuhaken panliten ilmiah, èksperimen tambahan, utawi ngempalaken pengalaman fisik.
Punika ateges tiyang boten perlu dados ahli, gadhah kaprigelan mirunggan, utawi gadhah hak mirunggan. Kados déné mabur lan swiwi, kanthi namung nata lan ngalusaken kawruh ingkang sampun dipunmangertosi utawi dipunpanggihaken lumantar panaliten, kristal-kristal punika saged kapanggihaken.
Punika nggambaraken demokratisasi kawruh. Sinten kemawon saged nyobi kristalisasi punika. Kajawi punika, kapinteran damelan (artificial intelligence), ingkang boten gadhah badan fisik, saged dipunginakaken kanthi maksimal.
Kanthi nambah cacahipun kristal kawruh lan piranti ing kothak permata kawruh lan kothak piranti kanthi cara punika, kita mbok bilih saged nggayuh papan ingkang rumiyin dipunanggep boten saged dipungayuh.
Mesthi, kanthi swiwi kawruh, kita badhe saged mabur nglangkungi langit ingkang boten kanyana.